Agressie tegen hulpverleners: wat zeggen de cijfers?

Door: Handhavingsacademie 21-2-2020

Categorieën
:
Handhaving,

De statistieken over agressie tegen hulpverleners

Geweld tegen hulpverleners lijkt een aanhoudend probleem dat de laatste jaren fors is toegenomen. BNR meldde in een artikel op 29 december 2014 dat niet alleen het aantal incidenten tegen hulpverleners de laatste twee jaar verdrievoudigd is, maar dat ook ruim twee derde van de hulpverleners met agressie te maken krijgt. Deze problemen lijken zich vooral voor te doen tijdens de jaarwisseling. Alleen in 2013 vonden er al 138 incidenten plaats waar politie en andere hulpverlener mee te maken kregen.

Maar kloppen deze cijfers wel? Aan wat soort geweld moet worden gedacht en hoe worden deze cijfers eigenlijk berekend? In dit artikel bespreken we de cijfers en statistieken over geweld en agressie tegen hulpverleners en vergelijken we deze met andere jaren.

Om wat voor soort delicten gaat het?

Delicten waar hulpverleners mee te maken krijgen, zijn onder andere intimidatie, pesten, seksuele intimidatie, agressie en lichamelijk geweld. Al deze incidenten komen voor de bij de politie, brandweer en ambulance en mensen die een publieke functie vervullen.

Het onderzoek van stichting Hulp voor Hulpverleners

Het artikel waar het in BNR over ging, is grotendeels gebaseerd op de cijfers die stichting Hulp voor Hulpverleners naar buiten bracht. Deze resultaten zijn voortgekomen uit een vrijwillig onderzoek dat de stichting heeft verspreid via social media. Totaal werd deze vragenlijst door 2551 hulpverleners ingevuld, waarvan 54 procent werkzaam was bij de politie, brandweer of ambulance.

Echter bleek dat een groot percentage van hulpverleners die te maken kregen met verbale agressie lag in de collegiale sfeer. Bovendien ging het onderzoek terug naar het jaar 2004 tot en met 2013. Een incident van nu is eenmaal gemakkelijker te herinneren dan een voorval 9 jaar terug. Dat zet het onderzoek enigszins in een ander daglicht.

Hoewel de cijfers van stichting Hulp voor Hulpverleners enigszins betwijfeld kunnen worden, wil dat niet zeggen dat hulpverleners zich aanstellen. Alleen al bij de ambulance geeft zo’n 60 tot 70 procent aan weleens slachtoffer geweest te zijn van verbaal of fysiek geweld.

Monitor Veilige Publieke Taak

Voor een realistischer beeld kan er beter gekeken worden naar de gegevens die worden verzameld door het expertisecentrum Veilige Publieke Taak (eVPT) en jaarlijks worden gepresenteerd. Naast hulpdiensten zoals de politie, ambulance en brandweer, worden daarin ook alle personen met een publieke taak meegenomen.

Deze cijfers worden gedeeld via Monitor Veilige Publieke Taak. Uit deze statistieken blijkt dat het percentage hulpverleners die worden belaagd door derden, juist is afgenomen. Dit geldt voor incidenten zoals intimidatie, pesten, seksuele intimidatie, agressie en lichamelijk geweld.

De statistieken van het Korps Nationale Politie

De statistieken van het Korps Nationale Politie laten nog betere cijfers zien, omdat de incidenten tegen politiemensen, ambulance personeel en de brandweer zorgvuldig worden geregistreerd. In deze cijfers worden tevens de aangiftes door hulpverleners zelf meegenomen. Hierin is een lichte stijging te zien, vooral in het jaar 2011 en 2012. Aangezien de media in 2011 volop aandacht besteedde aan agressie tegen hulpverleners, zou dat ook het aantal aangiftes in 2012 bevorderd kunnen hebben.

Conclusie: geen stijging van geweld tegen publieke handhavers

De conclusie is dan ook dat er nauwelijks bewijs is voor de toename van geweld. De statistieken tonen vrijwel een stabiel beeld. Feit is echter wel dat agressie tegen hulpverleners veel voorkomt en er manieren moeten worden gezocht om dit effectief aan te pakken.

Lees meer over de oorzaken van geweld tegen hulpverleners.